ลักษณะสำคัญของดินในอันดับเวอร์ทิซอลส์นี้คือ เป็นดินสีคล้ำที่ประกอบด้วยแร่ดินเหนียวที่มีการยืดหดตัวได้สูง เมื่อความชื้นเปลี่ยนแปลง ซึ่งทำให้เกิดการแตกร่องระแหงที่ผิวหน้าในช่วงฤดูแล้ง ภายในดินชั้นล่างจะพบรอยไถล (slickenside) มีลักษณะผิวหน้าเรียบเป็นมันที่ก้อนดิน อันเนื่องมาจากการยืดและหดตัวของดิน พอช่วงที่ฝนตกลงมาหน้าดินบนจะเคลื่อนย้ายลงไปตามรอยระแหงที่แตก ทำให้เกิดการผสมกันระหว่างดินบนและดินล่าง (self mulching) ลักษณะสำคัญอีกอย่างหนึ่งก็คือผิวหน้าของสภาพภูมิประเทศในบริเวณที่เป็นดินนี้มักเป็นหลุมตะปุ่มตะป่ำผิวดินไม่เสมอ (gilgi relief) และมีโครงสร้างของดินตอนบนเป็นแบบก้อนกลมพรุน ดินอันดับนี้เกิดจากวัตถุต้นกำเนิดดินที่มีปฏิกิริยาเป็นด่างส่วนใหญ่ จึงมีค่าของ pH สูง หรือเป็นด่างในดินชั้นล่าง โดยทั่วไปไม่ค่อยมีปัญหาทางด้านความอุดมสมบูรณ์ แต่จะมีปัญหาทางกายภาพได้เนื่องจากดินเหนียวเกินไปและการแตกเป็นร่องระแหงที่ผิวหน้าดิน เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการใช้เครื่องมือกลในสนามในสภาพดินเปียก

     จากการศึกษาพบว่า ปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการเกิดดินเวอร์ทิซอลส์นั้นประกอบด้วย วัตถุต้นกำเนิดดิน สภาพภูมิอากาศ และ สภาพภูมิประเทศ กล่าวคือ เวอร์ทิซอลส์จะพัฒนาขึ้นในบริเวณที่วัตถุต้นกำเนิดมีความเป็นด่างสูง อาจเกิดจากวัสดุที่ถูกพัดพามาทับถม หรือผุพังอยู่กับที่ของหินที่เป็นด่างต่างๆ ก็ได้ โดยผลลัพธ์ที่ได้จากการผุพังสลายตัวจะต้องให้วัสดุที่มีเนื้อละเอียด มีปฏิกิริยาเป็นด่าง และประกอบด้วยแร่ดินเหนียวประเภทมอนต์มอริลโลไนต์ สภาพภูมิอากาศที่เหมาะสมต่อการเกิดดินนี้จะต้องมีช่วงที่ทำให้หน้าตัดดินแห้งได้ในรอบปี และสภาพพื้นที่ที่พบดินนี้ส่วนใหญ่มักเป็นที่ค่อนข้างราบเรียบถึงมีผิวหน้าแบบลูกคลื่นลอนลาด ความลาดชันอยู่ในช่วงร้อยละ 1-8
เวอร์ทิซอลส์ในประเทศไทยพบเป็นบริเวณไม่กว้างขวางมากนัก ส่วนใหญ่อยู่ในบริเวณที่ราบภาคกลาง เทือกเขาสูงตอนกลาง ที่ราบสูงภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ โดยจำกัดอยู่ในบริเวณที่วัตถุต้นกำเนิดมีปริมาณด่างสูง หรือในบริเวณที่ได้รับอิทธิพลโดยตรงจากหินที่มีปฏิกิริยาเป็นด่าง เช่นหินปูน มาร์ล บะซอลต์และแอนดีไซต์
ชุดดินที่พบได้แก่ ชุดดินท่าเรือ ช่องแค โคกกระเทียม บ้านหมี่ วังชมพู บุรีรัมย์ ลพบุรี และวัฒนา