ลักษณะทางกายภาพของภูมิประเทศโดยทั่วไปของบริเวณใดบริเวณหนึ่งรวมทั้งที่เกิดตามธรรมชาติหรือเกิดจากการกระทำของมนุษย์ (พจนานุกรมศัพท์ปฐพีศาสตร์, 2562)

การเข้าใจและทราบถึงสภาพธรณีสัณฐาน (ภูมิสัณฐาน) ภูมิทัศน์ (landscape) และประเภทสภาพพื้นที่ (relief type) จะทำให้คาดคะเนถึงชุดดินในบริเวณพื้นที่นั้นๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพและมีความมั่นใจสูง นอกจากนี้ยังสามารถประเมินถึงลักษณะและสมบัติของดินนั้นๆ ได้ เนื่องจากธรณีสัณฐาน (ภูมิสัณฐาน) และชุดดินมีความสัมพันธ์กันอย่างมากและเป็นไปในทิศทางที่เอื้อประโยชน์แก่การทำงานด้านการสำรวจดิน ดังนั้นนักสำรวจดินต้องให้ความสำคัญต่อการกำหนดขอบเขตและให้คำอธิบายถึงภูมิทัศน์ หรือสภาพพื้นที่นั้นๆ ต้องพิจารณาพื้นที่อย่างเป็นระบบ มองจากภาพกว้างหาภาพแคบ จากใหญ่หาเล็ก

ในการกำหนดลักษณะและสมบัติของชุดดินต่างๆ จะพิจารณาจากภูมิทัศน์และสภาพพื้นที่ก่อน ซึ่งได้แก่ ที่ราบ ที่ดอน เนินเขา ภูเขา ซึ่งเป็นสิ่งที่ง่ายและสะดวกในการพิจารณา แล้วถึงจะไปหารายละเอียดในเรื่องของภูมิสัณฐาน ว่าเป็นพื้นที่ ชนิดและลักษณะใด เช่น ที่ราบน้ำท่วมถึง หรือตะกอนน้ำพารูปพัด เป็นต้น สุดท้ายถึงจะไปพิจารณาถึงชนิดและลักษณะของวัตถุต้นกำเนิดดินสามารถรวบรวมและประมวลถึงภูมิสัณฐานและชุดดินต่างๆ ได้ ดังต่อไปนี้